***
Polska w elitarnym klubie państw zaproszonych na spotkanie w Białym Domu
W pierwszą rocznicę historycznej wizyty prezydenta Obamy na Alasce Biały Dom organizuje konferencję na wysokim szczeblu poświęconą badaniom naukowym w Arktyce, w której weźmie udział wiceminister nauki, prof. Teresa Czerwińska.
Na zaproszenie dr. Johna Holdrena, osoby numer 1 w polityce naukowej USA, dyrektora Biura ds. Polityki Naukowej i Technologicznej w Białym Domu, do Waszyngtonu przyjadą m.in. ministrowie nauki, doradcy naukowi rządów, przedstawiciele państw członkowskich i obserwatorów Rady Arktycznej, a także liderzy organizacji arktycznej ludności rdzennej.
Polskę reprezentować będzie wiceminister nauki, prof. Teresa Czerwińska. Spotkanie odbędzie się 28 września w prestiżowej sali Indian Treaty w budynku im. Eisenhowera w Białym Domu. Uczestnicy podsumują wyniki dotychczasowych badań nt. Arktyki, będą także debatować nad tym, jak skoordynować przyszłe prace i jak dzielić się ich wynikami. Arktyka w ostatnich latach coraz bardziej nabiera na znaczeniu – z jednej strony z powodu globalnego ocieplenia, z drugiej z uwagi na geopolitykę. Zmniejszająca się pokrywa lodowa na Oceanie Arktycznym potencjalnie zwiększa dostęp do bogactw naturalnych w tym regionie i otwiera nowe szlaki morskie, ważne ze względów ekonomicznych: transportowych i turystycznych.
Obrady będą toczyć się w następujących czterech grupach tematycznych:
- - znaczenie arktycznych badań naukowych w skali regionalnej i globalnej;
- - rozwijanie i integracja obserwacji naukowych w Arktyce, a także dzielenie się ich wynikami;
- - wykorzystanie rezultatów badań naukowych w rozwiązywaniu problemów lokalnych Arktyki, a także w kształtowaniu strategii globalnych w odpowiedzi na zmiany klimatu;
- - znaczenie badań polarnych w rozwoju edukacji w dziedzinie nauk przyrodniczych, inżynierii, techniki i matematyki oraz zwiększenia zaangażowania obywatelskiego w procesy badawcze.
Konferencja
posłuży również podsumowaniu wielu działań prowadzonych przez obecną
administrację amerykańską na rzecz zrównoważonego rozwoju Arktyki i ścisłej
współpracy z zamieszkującymi ją społecznościami oraz podkreśleniu roli
dyplomacji naukowej w tej części świata.
Rezultatem konferencji będzie wspólne stanowisko państw uczestniczących,
zaopatrzone w załącznik proponowanych konkretnych działań na rzecz
międzynarodowych inicjatyw badawczych w rejonie Arktyki. Polska została
zaproszona do grona państw odpowiedzialnych za prowadzenie ważnych programów
edukacyjnych, promujących nauki przyrodnicze poprzez rozwijanie zainteresowania
uczniów i studentów badaniami polarnymi. Dokument zostanie opublikowany na
stronie Białego Domu w dniu konferencji.
Prof. Czerwińska w dniu 28 września, o godzinie 11:00, przy Pennsylvenia Ave. przed Białym Domem przedstawi informacje na temat udziału polskich naukowców w międzynarodowych badaniach arktycznych i ich osiągnięciach.
Rada Arktyczna: Deklaracja ustanawiająca Radę Arktyczną (Declaration on the Establishment of the Arctic Council) została podpisana dnia 19 września 1996 roku w Ottawie. Rada jest jedynym międzyrządowym forum wysokiego szczebla ośmiu państw arktycznych. Głównym celem utworzenia Rady było „zapewnienie środków dla promocji współpracy, koordynacji i interakcji między państwami arktycznymi, z udziałem arktycznych rdzennych społeczności i innych mieszkańców”. W Radzie Arktycznej zasiadają trzy kategorie uczestników: „Państwa Arktyczne”, które jako jedyne mają prawo głosu i posiadają status „Państw Członkowskich”, sześć organizacji rdzennej ludności określonych jako „Stali Uczestnicy” oraz „Obserwatorzy”, tj. akredytowane państwa niearktyczne, globalne i regionalne organizacje międzyrządowe, organizacje międzyparlamentarne i organizacje pozarządowe. Polska posiada status stałego obserwatora od początku powstania Rady, właśnie dzięki badaniom naukowym, które polscy uczeni prowadzą od kilku już dekad lat w obszarze Arktyki.
Udział Polaków w badaniach polarnych ma długoletnią tradycję, a jego początki sięgają drugiej połowy XIX wieku. Oficjalnie rozpoczął się wraz z przystąpieniem Polski do II Międzynarodowego Roku Geofizycznego (1932/33) i wyprawy na Wyspę Niedźwiedzią. Od 1957 roku Polska posiada stację badawczą w Hornsundzie na Spitsbergenie, która od 1978 roku pracuje w systemie całorocznym. W okolicy funkcjonuje również sieć stacji uniwersyteckich: Uniwersytetu Jagiellońskiego, Wrocławskiego, im. Marii Skłodowskiej Curie w Lublinie i Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Polscy naukowcy ściśle ze sobą kooperują w ramach Komitetu Badań Polarnych Polskiej Akademii Nauk oraz Polskiego Konsorcjum Polarnego, skupiającego 18 uczelni i instytutów naukowych. Działa także Centrum Studiów Polarnych, które uzyskało w 2014 r. status Krajowego Naukowego Ośrodka Wiodącego. Osiągnięcia polskich polarników doskonale dokumentuje elektroniczna wystawa.
Wyrazem uznania dla polskiej społeczności badaczy Arktyki jest przyznanie Instytutowi Geofizyki PAN przez Komisję Europejską roli lidera w międzynarodowym projekcie „Edu-Arctic – Innovative educational program attracting young people to natural sciences and polar research”, finansowanym w ramach programu Horyzont 2020. Projekt adresowany jest do uczniów w wieku 13-20 lat oraz ich nauczycieli. Jego celem jest stworzenie i wdrożenie innowacyjnego sposobu nauczania przedmiotów przyrodniczych w Europie. Uczniowie będą mieli okazję poznać pracę naukowców i specyfikę obszarów polarnych dzięki udziałowi w transmisjach z Arktyki, a nawet wyjazdom na polarne wyprawy. Bezpośredni kontakt uczniów z naukowcami poprzez transmisje on-line, konkursy, w których nagrodą będzie udział w wyprawie polarnej oraz monitoring przyrodniczy mają pomóc rozwinąć u młodych ludzi pasję i zachęcić do podjęcia kariery naukowej w dziedzinie nauk matematyczno-przyrodniczych. Partnerami Polski w projekcie są: Norwegia, Wyspy Owcze, Francja oraz Islandia. Budżet projektu wyniesie ok. 1,8 mln EUR.
źródło: http://www.nauka.gov.pl
